این شهر که یکی از کلان‌شهرهای ایران به شمار میرود، در شمال غربی ایران و در نزدیکی مرز جمهوری آذربایجان واقع شده است. و مرکز استان اردبیل است. اردبیل از جمله سردترین شهرهای ایران میباشد. و به همین منظور سفر در این شهر در فصل تابستان بسیار مناسب است. این شهر یکی از شهرهای باستانی و تاریخی‌ای است که هر گردشگری باید حداقل یکبار به اینجا سفر کرده باشد. اما قبل از سفر باید اطلاعات کامل و جامعی از مقصد مورد نظرمان داشته باشیم. در اینجا با ما همراه باشید تا بیشتر با اردبیل آشنا شویم. و خودمان را برای سفر به این مقصد رویایی آماده کنیم.
تاریخچه اردبیل با نام باستانی آرتاویل
یافته‌های کشف شده در این شهر، قدمت اینجا را حدودا چهل هزار سال تخمین زده‌اند. وجود تخت سنگ‌های منقوش به طرح‌های مختلف در این شهر، به این نظریه صحه میگذارد و آن را ثابت میکند. علاوه بر این، اردبیل تمدن 3000 ساله در حاشیه جاده ابریشم دارد. و وجود کاروانسراهای متعدد در این منطقه بیان کننده این موضوع میباشد. این شهر با توجه به قدمتی که دارد در طول تاریخ دستخوش فراز و فرودهای بسیاری بوده است. از جمله در زمان بنی امیه مرکز حکومت آذربایجان بود. و در زمان بنی عباس، بابک خرمدین قیام خود را از این شهر شروع کرد. مانند سایر شهرهای مهم ایران، اردبیل نیز از حمله مغول در امان نماند. و در سال 618 هجری مورد حمله مغول قرار گرفت و بهای سنگینی را پرداخت.
در نهایت اوج و شکوه این شهر به دوره صفویان برمیگردد. اما دیری نپاید و با از هم پاشیدن سلسله صفوی، شانس از اردبیل رخت بر بست و بار دیگر در اوایل دوره قاجار و با ورود قشون روسیه به ایران و در بلبشوی مشروطیت، از چشم افتاد و اهمیت آن از دست رفت. اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی دوباره اهمیت این شهر رونق گرفت و به یکی از مهمترین شهرهای ایران تبدیل شد.
جاهای دیدنی اردبیل
همانطور که در بالا توضیح دادیم، این شهر به دلیل قدمت غنی و موقعیت جغرافیایی بینظیری که دارد، دارای جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بیشماری است. که در اینجا به توضیح انها خواهیم پرداخت.
جنگل فندقلو
گردنه‌ی زیبا و شگفت انگیز و البته خطرناک حیران، یکی از جذاب‌ترین مناطق اردبیل است. که برای رسیدن به جنگل فندقلو باید از مسیر پر پیچ و خم آن عبور کنید. در مسیر علاوه بر دیدن زیبایی‌های منحصر به فرد، اگر شانس با شما یار باشد میتوانید دریای ابر بینظیری که از بالای گردنه حیران به صورت آهسته در حال حرکت است را ببینید. جنگل فندقلو حقیقتا یکی از بهترین جنگل‌ها در سراسر ایران است که بسیار دیدنی است. از گل‌های بابونه آن گرفته تا درختان سیب وحشی، تمشک و فندق و… همه اینها چشم اندازی بکر از این جنگل را به وجود آورده است. این منطقه همچنین دارای امکانات تفریحی بسیاری همچون تله کابین فندقلو به حیران، لوازم بازی کودکان و پیست اسکی روی چمن است. که هر کدام میتوانند لحظات خاطره‌انگیز بینظیری را برای شما به وجود بیاورند.
دریاچه شورابیل
این دریاچه زیبا با امکانات اطرافش یکی از مقاصد بینظیر در اردبیل برای گذران وقت است. با اینکه منبع آب‌های زیرزمینی آب این دریاچه را تامین میکنند، اما از آنجایی که این آب با سنگ‌های نمک برخورد میکند، آب این دریاچه شور است. وجود فضای سبز و امکانات تفریحی مناسب برای کودکان، پیست کارتینگ، قایقسواری، دوچرخه‌های اجاره‌ای، کافی شاپ و رستوران و… سبب شده است اهالی اردبیل و سایر گردشگران در فصل تابستان برای فرار از گرما به اطراف این دریاچه پناه ببرند و از فضای اطراف آن لذت میبرند. همینطور در این منطقه، فضایی برای پیاده‌روی در نظر گرفته شده است. در سفر به اردبیل حتما به این دریاچه سری بزنید.
پیست اسکی آلوارس
این پیست برگ‌ترین پیست اسکی ایران است که در دامنه‌های سبلان واقع شده است. و محال ممکن است پیست اسکی ورزش مورد علاقه شما باشد و تا به حال اسم این منطقه را نشنیده باشید. آلوارس حدودا 50 کیلومتر تا اردبیل فاصله دارد .و باید از مسیر سرعین به این منطقه برسید. که خود سرعین نیز از لحاظ زیبایی و جاذبه یکی از دیدنی‌ترین مناطق است. که در صورت تمایل قبل از رسیدن به پیست اسکس آلوارس میتوانید توقفی کوتاه هم در این شهر داشته باشید. این نکته قابل ذکر است که این منطقه با اینکه نام پیست را به خود گرفته است، بر خلاف تصور در فصول دیگر سال علاوه بر فصل زمستان نیز میتوانید به اینجا بروید و از مناظر آن لذت ببرید. همینطور این منطقه از جمله مناطق توقف عشایر اردبیل است.
دریاچه نئور، بزرگترین دریاچه طبیعی در اردبیل
این دریاچه یکی از زیباترین مناطق دراردبیل است که از جمع شدن چند چشمه و ذوب شدن برف‌ها ایجاد شده است. و آب آن برخلاف دریاچه شورابیل، شیرین است. نئور کلمه‌ای آذری است که به معنای دریاچه‌ای است که هیچ رودخانه‌ای به آن نمیریزد و خودش نیز راه به جایی نمیبرد. و با توجه به منبع تامین آب این دریاچه متوجه میشویم که نام مناسبی برای آن انتخاب کرده‌اند. از جمله تفریحات مهیج در این دریاچه ماهیگیری است. چرا که این دریاچه در فصل زمستان یخ میزند و ماهی‌های آن از بین میروند به همین دلیل در فصول تابستان و بهار اجازه ماهیگیری در این دریاچه به گردشگران داده میشود. پس در سفر به اردبیل حتما تجهیزات ماهیگیری را نیز همراه خود ببرید.
بازار سرپوشیده اردبیل
این بازار از جمله بازارهای دلخواه گردشگران خارجی در طول تاریخ بوده است. که خوشبختانه امروزه نیز با تغییری اندک در حال فعالیت است و آسیب ندیده است. بازارگردی در سفر یکی از تفریحات غیر قابل جایگزین است. که باید حتما تجربه شود تا بتوان با فرهنگ و صنایع دستی مردم مختلف در قسمت‌های مختلف کشورها آشنا شد. بازار سرپوشیده اردبیل که در دوران اوج اردبیل یعنی دوره صفویه، بازسازی شد از آن دسته بازارهایی است که انواع صنایع دستی و محصولات خوراکی اردبیل را در آن میتوانید پیدا کنید. و در صورت تمایل همراه خود سوغات ببرید.
آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی
شیخ صفی الدین از جمله شخصیت‌های محبوب و مهم تاریخ ایران و اردبیل بوده است. این شخص نامدار ایرانی که یکی از شاگردهای زاهد بزرگی به نام شیخ زاهد گیلانی بود، بنیانگذار سلسله صفویان است که سبب شد بخش عظیمی از تاریخ ایران رقم بخورد.
شیخ صفی الدین که مشق زهد کرده بود پس از بازگشت به اردبیل، خانقاهی را برای خود در نظر گرفت. و در آنجا مشغول تدریس درس عرفان و زهد شد. و پس از مرگ نیز در خانقاه خود به خاک سپرده شد. نکته قابل توجه در مورد این آراگاه این است که اینجا یکی از پر اهمیت‌ترین و مقدس‌ترین مکان‌ها نزد مردم و حاکمان صفویه بود. به شکلی که اگر کسی جرمی ا مرتکب میشد که مستحق قتل بود زمانی که به این مکان پناه میبرد، حاکمان صفویه به احترام جد بزرگ خود یعنی شیخ صفی الدین از خطای او چشم پوشی و از کشتن او صرف نظر میکرند.
خانه مناف زاده
این عمات با ارزش و دیدنی در دوره پهلوی اول ساخته شد. معماری این بنا که به شکل کوشک مانند است و استحکام ان طی صد سال، اینجا را به خانه‌ای تاریخی و با ارزش تبدیل کرده است.
پل هفت چشمه
این پل تاریخی روی رود بالیق لو در زمان صفویه بنا شده است. و از جمله معدود پل‌هایی است که با آجر روی این رود بنا شده است. عرض این پل کم است و نشان میدهد که فقط برای عبور و مرور عابر پیاده مورد استفاده قرار میگرفت. در زبان آذری به این پل داشکسن یا یدی گوز میگویند که به معنای همان هفت چشمه است.
موزه مردم شناسی اردبیل
موزه‌ها یکی از بهترین جاذبه‌ها برای گرفتن درس تاریخی است. این مکان‌ها، داستان‌های ناگفته بسیاری را از گذشته روایت میکنند. من به شما توصیه میکنم به هر شهری که سفر کردید سعی کنید حداقل از یکی از موزه‌های آنجا بازدید کنید. موزه مردم شناسی اردبیل نیز دارای حرف‌های ناگفته بسیاری از اردبیل و مردمان این دیاراست. وجود مجسمه‌هایی با پوشش محلی و آثار و دست نوشته‌هایی از تاریخ اردبیل این امکان را برای شما فراهم میکند که تا حدودی با فرهنگ و تاریخ این شهر آشنا شوید. قابل ذکر است که مکان این موزه در گذشته حمامی معروف به حمام ظهیرالاسلام بوده است. که قدمت آن به دوره پیش از صفویان و دوره حاکمان ایلخانی میرسد. و معماری آن نیز بسیار با ارزش و دیدنی است.
آرامگاه سید امین الدین جبراییل
صفویان طی 200 سال حکومت خود دست به ساخت بناهای مذهبی با معماری بینظیری زدند. که امروزه همانند گنجی برای ما به یادگار مانده است. آرامگاه سید امین الدین جبراییل نیز یکی از همین بناهاست که معماری آن با کاشی‌کاری‌های بی بدیل و سقف مقرنس کاری شده و گچ‌بری‌های ظریف، زبانزد است. این آرامگاه متعلق به پدر شیخ صفی الدین اردبیلی است. که در روستای خوش آب و هوا و دیدنی کلخوران اردبیل واقع شده است.
خانه تاریخی صادقی
همانطور که قبلا هم گفتیم به واسطه شیخ صفی الدین اردبیلی که بنیانگذار سلسله صفویان بود، اهمیت اردبیل دو چندان شد. و تجار و سرمایه‌داران دست به ساخت بناهای باشکوهی در این شهر زدند. در اوایل دوره قاجار نیز این اهمیت حفظ شد. این بنای تاریخی نیز مربوط به دوره قاجار است و معماری آن مربوط به آن دوره است. ارزش هنری و معماری این بنا بسیار منحصر به فرد است از مشبک‌کار‌های در ارسی‌های آن گرفته تا مقرنس‌‌های گچی بسیار زیبای آن.
برج شاطر
این برج که با نام گنبد شاطر نیز شهرت دارد در روستایی به نام صومعه در فاصله 6 کیلومتری اردبیل واقع شده است. در این روستا و پیرامون گنبد شاطر تپه‌های باستانی زیادی با قدمت قبل از دوران اسلام وجود دارد که بسیار دیدنی هستند. معماری این بنای خاص به این صورت است که از داخل به شکل استوانه‌ای است اما نمای بیرونی آن ده ضلعی است.
در این متن با اردبیل، تاریخچه آن و جاهای دیدنی آن به طور کامل آشنا شدیم. در صورت تمایل میتوانید سفری با برنامه‌ریزی به این شهر را با گروه تربه تجربه کنید.
