خوزستان آن استان خاص ایران است که هم تاریخی پرفراز و نشیب را پشت سر گذاشته است و هم به موجب قرارگیری در یک موقعیت جغرافیایی خاص زیباترین و عجیب ترین جاذبه های طبیعی را در دل خود جا داده است. و میتواند پربارترین سفر را برای شما به ارمغان بیاورد. در ادامه ی این مقاله با این استان بیشتر آشنا میشویم. و برای جزئیات بیشتر میتوانید به مقاله های مخصوص هر شهر مراجعه کنید.
تاریخچه
سرزمینی که ما هم اکنون با نام خوزستان میشناسیم در دوره های تاریخی مختلف نام های گوناگونی را تجربه کرده است. از آنجایی که در سراسر تاریخ حکومت های مختلفی بر این قسمت از کشور حکمرانی میکردند. هرکدام از نام مدنظر خودرا بر این استان می گذاشتند. مثلا پیش از هخامنشیان حکومت عیلام باستان بر این قسمت از سرزمین حکمرانی میکرد و نام باستانی انشان سوسونکا، که در معنای سرزمین انسان و شوش است، استفاده می شده است. یکی از کهن ترین محل های شناخته شده در ایران در استان خوزستان قرار دارد. زیگورات چغازنبیل که یکی از پرستشگاه های عیلام باستان( نخستین حکومت ایران باستان و مدنیت در ایران) است.
در زمان هخامنشیان، خوزستان بخشی از راه شاهی بود. و اهمیت بسیاری برای شاهان داشت. بعد از حکومت هخامنشیان، اشکانیان به قدرت رسیدند. در حالی که بخشی از کشور در تسلط یونانیان قرار داشت اما خوزستان یک حکومت مستقل بود. و با هدایایی که به پادشاهان اشکانی داده میداد، توانستند آرامش حکومت داخلی خود را حفظ کنند.
حکومت ساسانیان همان دوره ای از تاریخ است که نام خوزستان برای این بخش از سرزمین ایران انتخاب شد. و تا امروز مورد استفاده قرار گرفته است. میتوان گفت در دوران ساسانیان، خوزستان دوران پر رونق و طلایی خود را پشت سر گذاشت و زمانی بود که جندی شاپور در خوزستان تاسیس شد.
بعد از ساسانیان بود که دوران اسلامی ایران آغاز شد. و خوزستان یکی از اولین مناطقی بود که مورد حمله ی اعراب قرار گرفت. در این دوران ابتدایی اسلامی، برخلاف ویرانی ها و غارت هایی که وجود داشت، پیشرفت و رونق صنایع و کشاورزی هم در جریان بود. و صادرات شکر به عنوان یکی از اصلی ترین کسب و کارها دنبال میشد.
پس از آن حکومت های مختلفی مانند صفویه، افشاریه، زندیه، قاجار و … به دنبال آمدند. در این دوره ها هم خوزستان در روند حکومت بر کشور اهمیت بسیاری داشت. و قهرمانانی را به تاریخ ایران هدیه کرد. در جنگ 8 ساله ی معاصر هم تعداد زیادی از این قهرمانان خوزستانی شناخته شدند. ونقشی پر رنگ در تریخ ایران به جا گذاشته اند
پست.
موقعیت جغرافیایی
در جنوب غربی ایران، در کنار اروند رودی که به خلیج فارس میریزد، پنجمین استان پر جمعیت ایران، خوزستان، قرار دارد. این استان در همسایگی استان های لرستان، کهگلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری، ایلام، بوشهر و خلیج فارس و کشور عراق قرار دارد. هم مرزی این استان با یکی از کشورهای همسایه باعث اهمیت آن در دوره های تاریخی مختلف شده است. همچنین همجواری با خلیج و گذر اروند رود، یک آب و هوا و اقلیم خاص را به استان بخشیده است.
پوشش گیاهی و جانوری استان خوزستان
ناهمواری های طبیعی، اقلیم و موقعیت جغرافیایی عوامل تعیین کننده ی پوشش گیاهی و جانوری هستند. که هرکدام به نحوی بر این دو مورد تاثیر میگذارند. به عنوان مثال؛ با افزایش ارتفاع وارد اقلیم سرد و کوهستانی میشویم که پوشش گیاهی به مراتب ضعیف تر میشود و پوشش جانوری با تعدادی از حیوانات خاص و مقاوم ادامه پیدا میکند.
استان خوزستان با قرارگیری در جهت غرب رشته کوه زاگرس و در جهت شرق خلیج فارس و جلگه ها یک موقعیت جغرافیایی و اقلیم خاص را برای این استان به همراه آورده است. تمام این شرایط باعث شده است که پوشش گیاهی این استان در سه دسته متفاوت تقسیم بندی شود. جنگل ها و درختان، گیاهان طبیعی یا خودرو و مراتع.
در سفرنامه ها و کتاب هایی که در ارتباط با خوزستان قدیم نوشته شده است، این استان یکی از سرسبزترین استان های ایران بوده است. و بخشی از آن جنگل ها هنور در اطراف رود کرخه و دو برج با درختان کنار، خرما، بلوط، بادام، تبریزی، گز و … باقی مانده اند.
گیاهان طبیعی و خودرو استان خوزستان خود به سه دسته تقسیم میشوند. گیاهان خوراکی مانند توله و پنیرک، گیاهان طبی مانند آویشن، بابونه، خاکشیر و گیاهان خوشبو و زینتی مانند شب بو، لاله و یاس.
خوزستان به موجب آب و هوای معتدل و بارش های مناسبی که دارد در فصل های سرد سال پوشیده از استپ های سرسبز میشوند. و محل مناسبی برای چرای دام های عشایر به وجود می آورند.
پوشش حیوانی این منطقه هم به موجب این اقلیم و موقعیت جغرافیایی خاص بسیار متنوع است. این پوشش حیوانی متنوع، انواع مختلفی از آبزیان؛ ماهی های خوراکی و غیرخوراکی در گونه خزندگان؛ مارهای سمی، غیرسمی و نیمه سمی، پستانداران؛ جوندگان، گوشتخواران، حشره خواران، زوج سمی ها و خفاش ها و پرندگان گوناگون را در برمیگیرد.
جاذبه های گردشگری استان خوزستان
با توجه به تاریخ پر پیچ و خمی که خوزستان پشت سر گذاشته است و موقعیت جغرافیایی خاصی که در آن قرار گرفته است طبعا لیست بلند بالایی از جاذبه های گردشگری هم انتظار گردشگران را میکشد. هرکدام از شهرستان های این استان تعدادی جاذبه ی گردشگری را در دل خود جای داده است. در ادامه با تعدادی از این جاذبه ها در قسمت های مختلف آشنا میشویم. و مابقی را در مقاله های مخصوص به هر شهر مورد بررسی قرار میدهیم.
زراس
در قسمت شمالی استان خوزستان، در میان کوه های مرتفع رشته کوه زاگرس، روستای زیبای زراس آرمیده است. این روستا مجموعه ای کامل از زیبایی های طبیعی جهان مانند کوه، دریاچه، جنگل و آسمانی صاف و آبی است. این روستا از زمان حکمرانی عیلامیان در این سرزمین نقش برجسته و مهمی در امور حکمرانی استان خوزستان داشته است. بنابراین میتوانید در گوشه کنار این روستا آثار تاریخی و باستانی از آن دوره پیدا کنید. نزدیکترین شهر به این روستا دهدز است. فراموش نکنید در سفر خود به خوزستان این جاذبه ی گردشگری را از دست ندهید.
سازه های آبی شوشتر
سازه های آبی شوشتر را میتوان بزرگترین جاذبه ی گردشگری استان خوزستان دانست. که درزمان حکمرانی هخامنشیان، ساخت آن آغاز شد. و در دوره ساسانیان هم بخش ها و برج هایی به آن افزوده شد. یکی از باستان شناسان فرانسوی از این سازه به عنوان بزرگترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد کرده است. این سازه تنها از جنبه ی تاریخی و معماری خاصی که دارد حائز اهمیت نیست بلکه مناظر طبیعی که در اطراف خود به وجود آورده است بخش بزرگی از این جاذبه است.
دریاچه شط تمی
یکی از زیباترین دریاچه های ساکن ایران در مرز خوزستان و لرستان قرار دارد. آب این دریاچه تماما از بارش های فصل های سرد در کوه های اطراف و یخچال های طبیعی که در اطراف آن قرار دارد تامین میشود. در زبان لری، تمی به معنای سطحی صاف و هموار در ارتفاعات است. مراتع و سرسبزی اطراف این دریاچه، این منطقه را تبدیل به بهترین انتخاب عشایر بختیاری در کوچ بهاره کرده است. این دریاچه از دو بخش تشکیل شده است که به وسیله ی یک تنگه به یکدیگر متصل میشوند.
زیگورات چغازنبیل
در نزدیکی شهر شوش استان خوزستان، سازه ای وجود دارد که به 1250 سال پیش از میلاد تعلق دارد. در دوران عیلام باستان به پرستشگاه های خود زیگورات می گفته اند. که تعداد طبقات بیشتر باعث اعتبار بیشتر آن می شده است. این سازه یکی از آن پرستشگاه هایی است که در شهر شوش استان خوزستان کشف شده است. این زیگورات در زمان خود 5 طبقه بوده است. در حالی که اکنون تنها دو طبقه از آن کشف شده است، اطلاعات گسترده ای در اختیار تاریخ نگاران قرار داده است. زیگورات چغازنبیل در فهرست آثار باستانی ثبت شده در یونسکو قرار دارد. و گردشگران زیادی هرساله به قصد بازدید از آن راهی ایران میشوند.
دره کول خرسون، دره ای اعجاب انگیز در خوزستان
در شمال شهر دزفول، یکی از عجیب ترین و زیباترین دره های ایران را پیدا میکنید. دره ای که حتما باید با یک نفر آشنا به مسیر آن را طی کنید تا خطری شما راتهدید نکند. دره کول خرسون یکی از جاذبه های بسیار عجیب رشته کوه زاگرس است. این دره به شکل دیوارهایی تنگ و بلند است که آبی آسمان را از شما میگیرد تا به یکی از زیباترین ها برساند. برای رسیدن به این زیبایی باید مسیری طولانی نزدیک به 20 متر را پیاده روی کنید. اما از همین مسیر پیاده هم بسیار لذت خواهید برد. و در نهایت به جایی میرسید که نهرهای کوچک در مسیر به رود دز میریزد. اگر به استان خوزستان سفر کردید، فرصت را برای تماشای این دره زیبا و عجیب هرگز از دست ندهید.
مردم شناسی استان خوزستان
مشهورترین قومیت در استان خوزستان، اعراب خوزستان هستند. اعرابی که در سال های نخست تاریخ اسلامی ایران به این استان آمدند و در این استان ساکن شدند. اعراب خوزستان آداب و رسوم و فرهنگ ویژه ای دارند. و با یک لهجه ی خاص زبان عربی را صحبت میکنند که آنها را از اعراب دیگر متمایز میکند.
در کنار اعراب خوزستان، در شمال این استان به واسطه ی نزدیکی با لرستان، محل سکونت بخشی از مردم بختیاری است. که ییلاق و قشلاق خود را در قسمت های مختلف آن میگذرانند. علاوه بر این دو، یکی از اقلیت های مذهبی که در کنار رودهای کارون، دجله و فرات زندگی میگذرانند در بخش هایی از این استان به ویژه در شوش و شوشتر ساکن هستند. به آنها صائبین یا مندائیان میگویند. مندائیان در لغت به معنای اهل دانش و آگاهی است. آنها از پیروان حضرت یحیی هستند و سکونت در کنار آب های روان از مهمترین مولفه های زندگی آنها است. زیرا به آب روان برای غسل تعمید روزهای یکشنبه ی خود نیاز دارند.
آخرین بلاگ ها
تورهای مرتبط
