این شهر تاریخی مرکز استانی به همین نام است که در قسمت شمال غربی در ناحیه آذربایجان کشورمان قرار گرفته است. زنجان از سمت شرقی به قزوین، از سمت غرب و جنوب غربی به کردستان، از سمت شمال به اردبیل و آذربایجان شرقی، از سمت جنوب با همدان و از سمت شمال شرقی به گیلان دسترسی دارد. زنجان حالت عربی شده زنگان است و مردم این منطقه نیز همچنان به ان زنگان میگویند.
تاریخچه شهر زنجان
این شهر طبق کاووش‌های صورت گرفته، قدمتی کهن دارد. بر اساس نوشته‌های حمدالله مستوفی در قرن هشتم هجری قمری، این شهر توسط اردشیر بابکان بنیانگذار سلسله ساسانیان بنا نهاده شد. علاوه بر این کشف 6 مومیایی که متعلق به دوران هخامنشی و ساسانیان هستند بر این موضوع صحه میگذارد و شاهدی بر قدمت این شهر تاریخی است. این شهر در طول تاریخ مورد ظلم و خشونت فرقه‌های مختلف قرار گرفته است. به طور مثال در اواخر حکومت محمدشاه قاجار، فرقه بابیت به دلیل شکستی که در مقابل مسلمانان داشتند، دست به شورش زدند. و به کشتار دسته جمعی مردم زنجان پرداختند. سپس با روی کار آمدن ناصرالدین شاه و نخست وزیری امیر کبیر، این فرقه سرکوب شدند و آرامش به زنجان بازگردانده شد.
جاهای دیدنی زنجان
این شهر به واسطه قدمت تاریخی و موقعیت جغرافیایی که دارد، دارای جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بسیاری است. که گردشگرانی را از سراسر دنیا به سمت خود جذب میکند. در اینجا با تعدادی از این جاذبه‌های دیدنی آشنا خواهیم شد تا در سفر به زنجان آسوده خیال تر باشیم و با برنامه بیشتری به بازدید از این جاذبه‌ها بپردازیم.
گنبد سلطانیه
گنبدی آجری واقع در دشتی وسیع و سرسبز با آن کاشی‌های فیروزهای منحصر به فرد خود، هر رهگذری را به بازدید از شکوهش دعوت میکند. این بنا به عنوان بزرگترین بنای آجری در جهان شناخته می‌شود. که معماری دوران ایلخانان را به تصویر می‌کشد. گنبد سلطانیه توسط سلطان محمد خدا بنده که در آن زمان حکومت می‌کرد ساخته شد و در روایتی بیان شده است، محمد خدا بنده در اینجا دفن شده است. قابل ذکر است که این بنا در دسته میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است و جهانیان را مبهوت خود کرده است.
مسجد جامع زنجان
اهمیت و تکثر بناهای مذهبی به خصوص از دوران صفویه به بعد در ایران بسیار مورد توجه است. به گونه‌ای که این بناها با حساسیتی هرچه تمام‌تر ساخته میشدند. و به عنوان میراثی بی بدیل برای آیندگان به جای می‌ماندند. مسجد جامع زنجان نیز یکی از این بناهای مذهبی ساخته شده در قرن سیزدهم هجری قمری و دوران قاجار، با حساسیتی هرچه بیشتر برای به رخ کشیدن معماری اسلامی و ایرانی میباشد. ایوان‌های چهارگانه با شکوه در این مسجد که در هر چهار ضلع مسجد به صورت قرینه ساخته شده‌اند، شکوه و عظمت این معماری را می‌رسانند و آن را به رخ جهانیان میکشند.
موزه رختشویخانه
این بنای تاریخی توسط دو برادر با نام‌های مشهدی اکبر معمار و مشهدی اسماعیل بنا ساخته شد. معماری این بنا متعلق به اواخر قاجار و اوایل پهلوی است. در آن زمان به دلیل نبود امکانات برای شستشوی لباس و ظروف، مردم ناچارا به چشمه میفتند و کارهای شستشوی خود را انجام میدادند. اما رختشویخانه در زنجان احداث شد و این بنای بسیار دیدنی به صورت عام‌المنفعه در اختیار عموم قرار گرفت. تا مردم بتوانند در این فضا به شستشو بپردازند. امروزه این بنا به موزه مردم شناسی تبدیل شده است و شما میتوانید تا حدودی با مردم زنجان آشنا شوید.
موزه باستان شناسی و مردان نمکی زنجان
تاریخ باستان یکی از محبوب‌ترین موضوعاتی است که اکثر گردشگران به آن جذب می‌شوند. چرا که این موزه‌ها شامل اشیا و آثاری هستند که مربوط به هزارن سال پیش میباشند. و همچون ماشین زمان ما را به آن زمان‌ها میبرد و این حس واقعا توصیف نشدنی است. این موزه دقیقا از همین موزه‌هایی است که در موردش حرف زدیم. این بنا مربوط به دوره قاجار است و معماری بی مثالی دارد. که سبک معماری ان از از بناهای گوتیک اروپایی الهام گرفته شده است. اما این به معنای بی توجهی به معماری ایرانی در این بنا نیست، بلکه در قسمت‌های مختلف آن معماری ایرانی موج میزند و بر شکوه این بنا می‌افزاید.
میل خووین
میل به معنای برج نیز است و در گذشته به منظور دیده‌بانی و نگهبانی و… ساخته میشدند. میل خووین نیز یکی از همین برج‌ها بوده که در گذشته کاربرد زیادی داشته و امروزه به یکی از بناهای تاریخی زنجان تبدیل شده است. این بنا در فاصله 60 کیلومتری زنجان به سمت بیجار قرار گرفته. علاوه بر قدمت تاریخی و معماری خاص این بنا، وجود قبرستانی قدیمی در اطراف آن جذابیت ان را دو چندان کرده است.
بازار زنجان
و اما شیرین‌ترین قسمت سفر، یعنی بازارگردی. حقیقتا اگر این بازار تاریخی باشد و در مرکز شهر نیز قرار گرفته باشد و همچنان همچون گذشته و به آن سبک فعالیت کند نورعلی نور است و بیرون کشیدن ما خانم‌ها از این بازارهم صبر ایوب را میطلبد. بازار زنجان دقیقا از همین نوع بازارهاست که طولانی‌ترین بازار سرپوشیده در ایران است. و دارای تعداد زیادی حجره، کاروانسرا و مسجد و.. است.
پل حاج سید محمد
این پل در زمان قاجار در حکومت ناصرالدین شاه قاجار توسط یکی از تجار سرشناس و ثروتمند زنجان به نام حاج سید محمد روی زنجان رود احداث شد. طول پل حاج سید محمد 195 متر میباشد که دارای 5 دهانه است. این بنای تاریخی امروزه به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است. و اهمیت آن بیش از پیش مورد توجه همگان قرار گرفته است.
باغ و عمارت معین زنجان
این باغ و عمارت دارای معماری اشرافی بینظیری است. معماری آن مربوط به دوران قاجار و الهام گرفته از قصرهای آن زمان است. این عمارت اتاق‌های اشرافی و اعیانی زیادی دارد. اما دو اتاق آن به دلیل اشرافیت کاملی که در همه زوایا به باغ دارد، اهمیت بیشتری داشته است. تزیینات این بنا به قدری زیبا و اعجاب انگیز است که هر بازدید کننده‌ای را به وجد می‌آورد. از لمبه کوبی‌های سقف آن گرفته تا ستون‌های منقوش آن، همه و همه بیان کننده یک موضوع است، ایرانی‌ها در ساخت کاخ‌ها و عمارت‌ها در دنیا نظیر نداشته است.
کاروانسرای سنگی زنجان
زمانی که از زنجان به سمت میانه حرکت میکنید، دقیقا روبه روی ایستگاه قطار زنجان، این کاروانسرا را میبینید. کاروانسرای سنگی زنجان متعلق به دوران صفویه میباشد و امروزه به رستورانی سنتی تبدیل شده است. سقف‌های قوسی شکل با دیوارهایی تماما سنگ وجه تمایز این کاروانسرای تاریخی با سایر کاروانسراهاست.
آبشار شار شار
همانطور گفتیم، زنجان علاوه بر بناهای تاریخی فراوانی که دارد، به واسطه موقعیت جغرافیایی که دارد، جاذبه‌های طبیعی بسیاری را نیز در خود جای داده است. آبشار شار شار از همین جاذبه‌های دیدنی است. این آبشار با شکوهی مثال زدنی از بین سنگ‌های صخره‌ای به پایین میریزد و چشم اندازی فوق العاده را ایجاد میکند. این آبشار در قسمت شمال شرقی زنجان و در منطقه تهم قرار گرفته است. و در فاصله 5 کیلومتری سد تهم واقع شده است. برای رسیدن به این آبشار حدودا یک کیلومتر باید پیاده‌روی کنید. در صورتی که همراه با یک بلد محلی به دیدن این آبشار بروید آسوده خاطر تر خواهید بود. و لذت بیشتری از بازدید مهیج خود خواهید برد.
آبشار آرانا
زمانی که 27 کیلومتر از زنجان به سمت شهر خرم دره حرکت کنید، بین دو روستای مغول آباد و آرانا، جاذبه‌ای طبیعی و با شکوه را مشاهده خواهید کرد. این آبشار دسترسی بسیار راحتی دارد. و جاده رسیدن به آن کاملا آسفالت است. و شما میتوانید به تنهایی و با خیالی راحت به بازدید ازآبشار بروید.
چشمه آبگرم وننق
معمولا محلات را به عنوان منبع چشمه‌های آبگرم میشناسیم. اما در قسمت‌های مختلفی از کشور نیز شاهد این چشمه‌ها خواهیم بود که اگر از لحاظ مواد معدنی بیشتر از چشمه‌های محلات غنی نباشند کمتر از آن هم نیستند. چشمه آبگرم وننق یکی از همین چشمه‌های درمان بخشی است که در زنجان قرار گرفته است و از جمله جاهای دیدنی آن به شمار می‌آید. این چشمه که سرشار از گوگرد است از لحاظ ساختاری دارای دو بخش است. بخش اول آن که عمیق‌تر است و اندازه آن دو در یک متر است آب را به بخش دوم منتقل میکند که بزرگتر است اما عمق آن کمتر است. و افراد محلی برای راحتی بیشتر گردشگران دور آن را سنگ چینی کرده‌اند.
چشمه آبگرم ابدال زنجان
زمانی که 30 کیلومتر به سمت جنوب شرقی و در جاده زنجان- تبریز حرکت کنید به این چشمه‌ی آبگرم فوق‌العاده خواهید رسید. تفاوت این چشمه با چشمه آبگرم وننق این است که این چشمه در ارتفاعات قرار گرفته است. و شما در هنگام آبتنی کردن در این چشمه به منطقه سرسبز و زیبای پایین اشراف دارید. و از این منظره زیبای به وجود آمده لذت خواهید برد.
مجموعه تفریحی ائل داغی (گاوه زنگ)
این مجموعه به بام زنجان نیز شهرت دارد و در دامنه کوه گاوازنگ واقع شده است. امکانات رفاهی و تفریحی فراوانی برای راحتی حال گردشگران در این مجموعه وجود دارد. گاوازنگ یک کوه معروف و محبوب برای کوهنورادان و طبیعت گردان در زنجان است. و امروزه به تفرجگاهی بینظیر برای گردشگران تبدیل شده است. که شما میتوانید در سفر خود به زنجان یک روز از سفرتان را به این مجموعه اختصاص دهید. و در کنار لذت بردن از مناظر زیبای آن، از امکانات آن نیز کمال استفاده را ببرید.
در این نوشته با زنجان و جاهای دیدنی آن آشنا شدید. و به طور کلی برای سفر به این شهر دیدنی آماده هستید. در صورت تمایل نیز میتوانید از بسته‌های سفری تربه استفاده کنید و با خیالی آسوده به این سفر رویایی بروید.
