“خوشا شیراز و وصف بی مثالش” در یک جملهی کوتاه، نوید یک سفر بی نظیر در شیراز را به شما میدهد. سفر به آنجا میتواند با تصاویر زیباتر از جهان و زندگی به شما زندگی دوباره ببخشد و شما را از ناامیدی و سیاهی نجات دهد. شیرازی که با بوی بهار نارنج خود را به شما میشناساند و با حافظیه، سعدیه و مسجد نصیرالملک در ذهن شما تثبیت میشود تا بار دیگر به این شهر بازگردید. در ادامه میخواهیم با جاهای دیدنی شیراز بی نظیر آشنا شویم تا محدودیت را در سفر بعدی خود از میان برداریم.
جاهای دیدنی شیراز
در اینجا به توضیح جاذبههای دیدنی شیراز به تفکیک مناطق تاریخی-فرهنگی و طبیعی میپردازیم.
دیدنیهای تاریخی و فرهنگی
در دورههای تاریخی مختلف استان فارس در ادارهی کشور نقش داشته است و طبیعتا شیراز به عنوان مرکز این استان یکی از مهمترین مکانها برای ساخت بناها و قسمتهای مختلف شهر بوده است. این مکانهایی که در دوران تاریخی مختلف در شیراز ساخته شدهاند، امروزه به دیدنیترین آثار تاریخی شهر تبدیل شدهاند و میتوانند خاطرات خوشی در آب و هوای دلانگیز شیراز برای شما بسازند. در ادامه با این دیدنیهای تاریخی و فرهنگی آشنا خواهیم شد.
باغ ارم شیراز
باغی که در مرکز شیراز قرار گرفته است و از تولد آن در شهر شیراز اطلاعات دقیقی در دسترس نیست. در سفرنامههای قدیمی از این باغ-کوشک صحبت شده است. و تا حدودی میتوان سن این باغ را بر اساس این سفرنامهها تعیین کرد. و تولد این باغ را همزمان با حکمرانی سلجوقیان در ایران دانست. این باغ به مدت 75 سال در دوران زندیه در مالکیت ایل قشقایی بوده است. و به عنوان مقر فرماندهی استفاده میشده. این باغ نه تنها به عنوان یک باغ از گل و گیاه، زیباییهای منحصر به فرد خود را دارد بلکه عمارتی که در مرکز این باغ قرار گرفته است از لحاظ معماری پر اهمیت است.
حافظیه، یکی از جاهای دیدنی شیراز
خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی که از شاعران برجستهی ایرانی در قرن هشتم است که در میان ایرانیان به لسان الغیب مشهور است. این منطقه در واقع یکی از قبرستانهای قدیمی شیراز در بخش جنوبی نزدیک به دروازه قرآن است. که به واسطهی قرار گرفتن مقبرهی حافظ در میان مردم به محبوبیت و شهرت رسیده است. بنایی که امروزه به عنوان حافظیه میشناسید، یکی از طرحهای شرق شناس فرانسوی آندره گدار است. که بر باقیماندههای آرامگاه ساخته شده برای حافظ در دوران زندیه به دست کریمخان بنا شده است.
سعدیه
مصلح الدین سعدی شیرازی که از یکهتازان سخن فارسی در قرن هفتم بوده است و تا امروز دیگر جهان کسی همچون او به خود ندیده است، آرامگاهی در شیراز دارد که به سعدیه مشهور شده است. این آرامگاه در زمان حیات سعدی خانقاهی بوده است که نقش منزل را در زندگی این شاعر و نویسندهی گرانقدر ایفا میکرده است. اولین بار در دوران زندیه به دستور کریم خان زند بر آرامگاه او ساختمانی ساخته شد که یاد و خاطر او را ماندگار کرد.
مسجد نصیر الملک
مسجد نصیر الملک یکی از جاهای دیدنی شیراز است که در دوران قاجار به دستور میرزا حسن علی ملقب به نصیر الملک ساخته شد. این مسجد به دستور نصیر الملک و با دستان محمد حسن معمار در طول 12 سال در شهر شیراز ساخته شده است. برخلاف مساجدی که در اصفهان دیده میشوند و آبی رنگ غالب آنها است؛ در این مسجد از رنگ صورتی بیشتر استفاده شده است. عکاسی در این مسجد، در نمای صورتی رنگ و پنجرههای رنگارنگش میتواند یکی از بهترین تفریحات شما در شیراز را فراهم میکند.
عمارت شاپوری
شیراز به داشتن باغهای زیبا و عمارتهای تاریخی مشهور است. و عمارت شاپوری یکی از آن مکانهایی است که به خوبی این دو را در کنار هم قرار داده است. و یک تلفیق زیبا برای گردشگران به وجود آورده است. عمارت شاپوری در دوران پهلوی اول، در یک دورهی 5 ساله به دست ابوالقاسم مهندسی و برای زندگی عبدالصاحب شاپوری، یکی از تجار مشهور شیراز در آن سالها ساخته شد. تا اوایل دهه 70 خانوادهی شاپوری در این عمارت زندگی میکردند. و پس از آن این عمارت در لیست آثار ملی ایران قرار گرفت و یک موقعیت عالی را برای گردشگران فراهم کرده است.
مسجد جامع عتیق
مساجد یکی از ساختمانها و آثاری هستند که میتوانند اصالت یک شهر و همراهی آن در تاریخ کشور را نشان دهند. طبیعی است که مساجد از تاریخ ایران بعد از ورود اسلام حکایت میکنند و آن را برای ما به تصویر میکشند. مسجد جامع عتیق قدیمی ترین مسجد در شیراز است. که در دورهی حکمرانی صفاریان ساخته شده است. این مسجد در شرق شاهچراغ قرار دارد. و بر روی باقیماندههایی از عبادتگاهی قدیمی در دوران پیش از اسلام ساخته شده است.
باغ نارنجستان قوام
باغ نارنجستان قوام که در میان مردم شیراز به صورت خلاصه با نام باغ قوام شناخته میشود یکی دیگر از ترکیبات منحصر به فرد باغها و عمارتهای تاریخی در این شهر است. این مجموعه همزمان با حکومت ناصرالدین شاه قاجار، به دستور محمدعلی خان قوام ساخته شده در دو بخش نارنجستان قوام (بیرونی) و خانهی زینت الملک (اندرونی) ساخته شد که با یک تونل بهم متصل میشوند. بازدید از نارنجستان قوام یکی از مهمترین کارهایی است که باید در سفر خود به شیراز انجام دهید.
خانه زینت الملک
خانهی زینت الملک قوام یکی از بینظیرترین خانههای تاریخی در بین جاهای دیدنی شیراز است. نارنجستان قوام اسمی آشنا برای گردشگران شیراز است و جالب است بدانید که این خانه در واقع بخش اندرونی نارنجستان قوام است در دوران حکمرانی شاهان قاجار در یک دورهی 12 ساله ساخته شده است. این خانه بعد از ساخت محل زندگی زنی به نام زینتالملک بوده است. که به واسطهی خیرخواهی و میزبانیهایش با سفرههای طویل در شهر شیراز به شهرت رسید.
بازار وکیل
در دوران زندیه، کریم خان زند بعد از بازدید از بازار قیصریه لار تصمیم گرفت تا با ساخت بازاری در شیراز مرکزیتی به این شهر ببخشد. و یک مکان برای امور بازرگانی تجار در این شهر فراهم کند. ساخت این بازار نزدیک به 21 سال زمان برد. اما بعد از اتمام آن حجرههای آن مهمترین مکان برای انجام امور بازرگانی و خرید و فروش کالاهای ایرانی و خارجی در پایتخت وقت ایران شد.
مسجد وکیل
دوران زندیه یکی از دورانهای طلایی شیراز در تاریخ ایران بوده است. که به عنوان پایتخت در حکمرانی پادشاهان زندی از آن استفاده میشده است. کریم خان زند در دوران حکومت خود بناها و ساختمانهای زیادی را در این شهر به وجود آورد که مسجد وکیل هم یکی از آنها است. مسجد وکیل در قسمت غربی بازار قرار گرفته است. و حال و هوای آن دوران را با نقشهای اسلامی و کاشیهای رنگارنگ برای گردشگران و مسافران به تصویر میکشد.
حمام وکیل
حمام وکیل هم یکی دیگر از ساختههای دوران زندیه است که به دستور کریمخان در شهر شیراز بنا شده است. در گذشته حمامها تنها مکانی برای شستشو و استحمام نبودهاند. بلکه بسیاری از دیدارها و جلسات مهم مردم در حمامها برگزار میشده است. این حمام در واقع امروز در غالب یک موزه در اختیار گردشگران قرار میگیرد. که علاوه بر لذت بردن از آهکبریها و نگارگریها، با استفاده از مجسمههایی که در این حمام قرار دارد، با پوشش مردم در آن دوران آشنا شوند.
شاهچراغ، گل سر سبد جاهای دیدنی شیراز
شاهچراغ که فرزند ارشد امام موسی کاظم و برادر امام رضا هستند، حرمی در شهر شیراز دارند. که یکی از مهمترین مقصدهای مذهبی ایران شناخته میشود. این حرم در میان جاذبههای گردشگری شیراز اهمیت زیادی دارد. این حرم نه تنها به واسطهی فضای معنوی و روحانی که دارد، بلکه به واسطهی معماری زیبا و نقشهای اسلامی و زیبایی که در آن به کار رفته است حتی در میان گردشگران خارجی طرفداران بسیاری دارد.
باغ دلگشا
در جهان باغهای ایرانی به جویبارهایی در مسیر باغ، عمارتی در مرکز و استخری از آب در کنارعمارت شناخته میشوند. باغ دلگشا هم یکی از این باغهای ایرانی است که در شهر شیراز واقع شده است. باغ دلگشا از قدمت زیادی برخوردار است. و زمان ساخت آن به دوران ساسانیان ( پیش از اسلام) باز میگردد. این باغ در دورههای تاریخی مختلف مانند صفویه و افشاریه هم مورد توجه بوده است.
ارگ کریم خان زند
ارگ کریم خان یکی از دیدنیترین آثار تاریخی در شهر شیراز است. که در دوران زندیه به دستور کریم خان زند با الهام گرفتن از میدان نقش جهان اصفهان ساخته شده است. این ارگ در دوران قاجار برخلاف دیگر آثار تاریخی زندیه، مورد خشم آقا محمد خان قاجار قرار نگرفت. و به عنوان دارالحکومه حاکمان شیراز در دوران قاجار قرار گرفت.
دروازه قرآن
در گذشته، مسافران برای رسیدن به شهرها از جهات مختلف باید ازدروازههایی عبور میکردند. و تقریبا همهی شهرها دروازهای به نام دروازه قرآن داشتند. دروازه قرآن شیراز تنها دروازه قرآنی است که تا امروز به واسطهی مرمت در دوران تاریخی مختلف وجود دارد. این دروازه اولین بار به دستور عضد الدولهی دیلمی ساخته شد. و قرآنی در آن قرار گرفت تا برای مسافران سفری سلامت را آرزو کند. این بنا در دوران زندیه و قاجار مرمت شده است.
باغ ملی
یکی از قدیمیترین باغهای شیراز است که تعدادی قدمت آن را مربوط به دوران حیات حافظ و توصیفات او از مصلای زیبا و سرسبز میدانند. این باغ در طول دوران مختلف دچار تغییراتی شده است؛ در دوران قاجار، قبرستانی در جنوب آن قرار داشت که به قسمتی دیگر از شهر منتقل شد. در دوران پهلوی دوم هم تعداد زیادی درخت بهارنارنج در این باغ کاشته شد. که هر سال اردیبهشتی زیباتر برای مردم بسازد. این باغ مقابل آرامگاه لسان الغیب، حافظ شیرازی، قرار دارد.
باغ موزهی نظر
باغی که در دوران حکمرانی کریم خان زند به دستور او برای برگزاری مراسمات تشریفاتی و میزبانی از نمایندگان کشورهای دیگر در شهر شیراز ساخته شد. در این باغ قدیمیترین موزهی شیراز را هم میتوانید پیدا کنید. که امروز یک مجموعهی کامل از آثار باستانی را در خود جای داده است. آرامگاه وکیلآباد یکی از بخشهای این باغ است که مقبرهی کریم خان زند، موسس سلسلهی زندیه را در خود جای داده است.
خانهی منطقی نژاد
خانهی منطقینژاد یکی از خانههای قدیمی شهر شیراز است. که قدمت آن به دورهی قاجار باز میگردد و در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. امروزه از این خانه بیشتر به عنوان موزهی موسیقی یاد میکنند. آیینهکاریهای این خانه و کاشیهای رنگارنگی که در بخشهای مختلف آن استفاده شده است از پر طرفدارترین ویژگیهای این خانهی قدیمی است که بسیار مورد توجه گردشگران قرار میگیرد.
دیدنیهای طبیعی شیراز
استان فارس در یک موقعیت جغرافیایی خاص قرار دارد. و همین یک طبیعت منحصر به فرد را در این استان به وجود آورده است. این طبیعت منحصر به فرد بیشتر در شهرهایی مانند کازرون و اقلید متمرکز شده است. اما شیراز هم از این زیباییهای طبیعی بی نصیب نمانده است. و تعدادی از این جاذبههای طبیعی منحصر به فرد را میتوان در اطراف شیراز پیدا کرد. در ادامه با این جاذبههای طبیعی آشنا میشویم.
روستای قلات
با 36 کیلومتر فاصله از مرکز شیراز، میتوانید روستایی زیبا و منحصر به فرد به نام قلات را در دامنهی کوه با خانههای پلکانی، درختان سرسبز، جویبارهای جاری و چشمههای پر آب پیدا کنید. روستای قلات یک روستای ییلاقی است که با توجه به درختانش قدمتی هزار ساله دارد. و میتواند در کنار تمام زیباییهای طبیعت، تاریخ را هم برای شما ورق بزند.
دشت ارژن
دشت ارژن یکی از زیباترین مکانهای طبیعی و دیدنی در اطراف شیراز است. که میتواند یک تجربهی منحصر به فرد را از تمام عناصر طبیعت را برای شما بسازد. با سفر به دشت ارژن شما میتوانید از دریاچهی زیبای ارژن، آبشار چرونیز، چادرهای عشایر و بازارهای محلی دیدن کنید. مطابق با حکاکیهایی که در تخت جمشید وجود دارد؛ دشت ارژن محل مورد علاقهی پادشاهان هخامنشی برای شکار و تفریحات دیگر بوده است.
دریاچه مهارلو
در 18 کیلومتری شیراز نزدیک به روستای مهارلو، دریاچهای زیبا به رنگ صورتی قرار دارد. که به واسطهی نزدیکی با روستای مهارلو، دریاچهی مهارلو نام گرفته است. اکثرا گردشگران و مسافران شیراز این دریاچه را به نام دریاچهی صورتی میشناسند. این دریاچه به دلیل داشتن جلبکهایی خاص رنگی صورتی به خود گرفته است. که باعث جذابیت آن برای گردشگران شده است. این دریاچه به واسطهی مواد معدنی و موجودات خاصی که دارد به عنوان یکی از منحصر به فردترین زیستگاههای پرندگان مهاجر در ایران شناخته میشود.
چشمه پیر بناب
چشمهها یکی از مهمترین پدیدههای طبیعی هستند که میتوانند جذابترین مناطق طبیعی را بسازند. چشمه پیر بناب یکی از چشمههای محلی در اطراف شیراز است. که در میان مردم محلی به چشمهی پر بنو شهرت دارد. در اطراف این چشمه، درختان مختلفی مانند درخت چنار وجود که با شاخههای مختلف چشمه آبیار میشوند.
در این نوشته با تعداد قابل توجهی از جاذبههای گردشگری شهر شیراز آشنا شدیم. با استفاده از این نوشته شما میتوانید تصور بهتری از سفر بعدی خود به شیراز داشته باشید. و دقیقتر برای آن برنامهریزی کنید. اگر پیش از این، از این جاهای دیدنی شیراز بازدید کردهاید نظر خود را با ما و مسافران بعدی شهر شیراز در میان بگذارید.