آیین گلاب گیری در کاشان
همه ما اکثرا گلاب های کاشان را مزه کردیم. و یا حداقل تعریف این گلاب های ناب را بسیار شنیدیم و زمانی که اسم کاشان را می شنویم اولین چیزی که به ذهنمون می آد گلاب های منحصر به فرد و درجه یکه اونه. یا حتی زمانی که به فروشگاه های سر کوچه مون میریم تا گلاب بخریم برای مربایی که مادر بزرگمون داره درست میکنه حتما یه نگاهی به روش انداختیم و زمانی که دیدیم نوشته گلاب کاشان، با خیال راحت تری اون گلابو خریدیم چون مطمئنیم گلاب کاشان بد از آب در نمیاد.
خب حالا که اینقدر از این مایع خوش عطر و بو توی انواع شربت ها و مرباهامون استفاده میکنیم، و کیفیت و عطرش برامون مهمه، به نظرم بهتره یکمم با طریقه و تاریخچه تولیدش آشنا بشیم. که اصن چی شد که قدیمیا فهمیدن میشه از این گل زیبا یه همچین مایع خوش عطر و بویی تولید کنن که بعد بریزن توی مرباهاشون و کیفشو ببرن.
تاریخچه آیین گلاب گیری
حدودا 7 هزار سال است که ایرانیان این گل سرخ را پرورش میدن. و ایرانیان اولین کسانی بودند که به خواص گل سرخ پی بردند. از آنجایی که ابن سینا سالیان زیادی در مورد استخراج اسانس با استفاده از روش تقطیر مطالعه کرده بود. مردم نیز از علم ابن سینا استفاده کردند و با روش تقطیر اسانس گل سرخ را استخراج کردند و گلاب ناب را به دست آورند. اما جالبه بدونید این گل محمدی های سرخ رنگ با اون برگ های ظریفش تا 350 سال پیش فقط در ایران دیده می شده. و ایرانیان اولین کسانی بودند که فکر ساخت دستگاهی برای تقطیر مایعات و گرفتن اسانس آنها به ذهنشون خطور کرد و دست به کار شدن.
اما در زمان حکومت صفوی ها، گل محمدی در کنار دستگاه های گلاب گیری به عثمانی صادر شد. پس از اون در قرن نهم میلادی گلاب از طریق جاده ابریشم به چین و هند به عنوان یکی از کاهای مهم صادر میشد. یکی از نکات مورد اهمیت که احتمالا در خوشمزگی گلاب هم بی تاثیر نیست اینه که کاشانی ها با توجه به پیشرفت هایی که در ابزار و صنایع تقطیر ایجاد شده، همچنان با همون دستگاه های قدیمی، گلاب گیری را انجام میدن. و این جذابیت این کارو دوچندان کرده است.
آیین گلاب گیری در کاشان
این آیین 1000 سال است که توسط مردم کاشان انجام میشه. و سالانه در تاریخ 15 اردیبهشت آغاز میشه و در اواسط خرداد به پایان میرسه. این زمان بهترین زمان برای سفر به شهرستان کاشان و شرکت در آیین گلاب گیری است.
برای انجام این مراسم، زن و مرد، پیرمرد و جوان قبل از طلوع خورشید به سراغ باغ های خوش عطر و بوی گل محمدی های خود میروند. و شروع به چیدن این گل های زیبا میکنن. سپس این گلها را به کارگاه های مخصوص خود می آورند. پس از شستشو، گل ها را درون دیگ قرار میدن و روی آنها آب میریزن. در دیگ که با استفاده از لوله هایی که دیگ را به پارچ وصل می کند کاملا بسته میشه و بعد از گذشت 4 ساعت بخار تولید شده از لوله به درون دیگ میریزه و اینطوریه که گلاب به دست می آد. حقیقتا چی بهتر از این که شما میتونید همین گلابی که شاهد تولیدش بودید رو با خیال راحت و بدون نگرانی از ناخالصیش بخرید.
شهرهای برگزاری آیین گلاب گیری در شهرستان کاشان
دو شهر قمصر و نیاسر در این زمان بیشتر از سایر مناطق در تکاپوی گلاب گیری هستند. و به واسطه این گل های زیبا، فضا عطر و بوی خاصی به خود میگیرد. علاوه بر این دو روستای وادقان و ون، گلاب های مرغوب و غلیظی دارد که در فاصله 50 کیلومتری کاشان قرار دارد. البته این به معنای نامرغوب بودن گلاب سایر مناطق نیست و قمصر و نیاسر نیز بهترین گلاب ها را تولید می کنند که سالانه مقدار زیادی از آن را صادر می کنند. تربه به شما پیشنهاد می کند در این تاریخ، سفری به کاشان داشته باشید. تا علاوه بر دیدن جاذبه های تاریخی و فرهنگی کاشان، این آیین ویژه را نیز از نزدیک ببینید و تجربه کنید.
تا حالا چیزی در مورد گلاب دو آتیشه یا سه آتیشه شنیده اید؟
گلاب دو آتیشه از اون گلاب های خاص و با ارزشیه که کمتر جایی پیدا میشه. روش تولید این گلاب به این صورته که گلابی که یکبار از تقطیر به دست آمده است را با گل های تازه مخلوط میکنند. و دوباره عمل تقطیر را انجام میدهند. گلاب به دست آمده عطری منحصر به فرد داره که هوش از سر ادم میبره. این گلاب رو فقط در کارگاه های گلاب گیری کاشان میتونید پیدا کنید.
گلاب سه آتیشه
این گلاب دیگه خیلی خفنه!! چون برای تولیدش گلاب دو آتیشه رو با گل های محمدی تازه مخلوط میکنند و عمل تقطیر رو انجام میدن.
